Ik sta aan het strand
met de wind in mijn haren
en vandaag voor het eerst
doet de dag niet zo’n pijn.
Jouw ring aan mijn hand zal ik daar trouw bewaren,
maar het houdt me niet tegen nog levend te zijn.
Nog levend, nog levend,
ik voel het van binnen.
alsof ik niet eerder diep ademen kon.
Zou vandaag het ontdooien
dan toch nog beginnen
van het ijs in mijn hart
dat niet wegsmelten kon?

Marinus van den Berg

Jij die er niet meer bent
bent er nog altijd
Jij bent er in het gemis
dat er niet altijd is
Jij bent er als je er
had kunnen zijn
Jij bent er als ik je
raad nodig heb
Jij bent er zomaar
als ik je niet verwacht
Jij bent er als ik niet
aan je denk
Jij bent er als men zegt
kijk naar de toekomst
Jij bent er in stille uren
midden in een feest
Jij bent er altijd weer.

Marinus van den Berg  15-10-2019.

Openen

Openen

Brief van de Nederlandse bisschoppen ter bemoediging van allen die vanuit parochies bezig zijn met caritas en diaconie

Broeders en zusters,
Caritas en diaconie maken het verschil in het leven van mensen. Waar het leven wordt bedreigd, waar mensen zorg nodig hebben, geven caritas en diaconie kracht. Caritas is het Latijnse woord voor ‘liefde’, naastenliefde. Het Griekse woord diaconie betekent '' 'dienstbaarheid’. Diaconie vloeit voort uit caritas.

De samenleving staat onder druk. Door de ecologische en de sociale crisis raken mensen van elkaar verwijderd. Het Armoederapport van de Kerken in 2023 laat zien dat een miljoen Nederlanders in armoede leeft. De groeiende armoede, maar ook de komst van vluchtelingen en migranten roepen ons op om in actie te komen. Christus geeft ons het voorbeeld door oog te hebben voor mensen, juist voor hen die aan de rand van de samenleving staan. Christus zegt: "Al wat gij gedaan hebt voor een dezer geringsten van mijn broeders hebt gij voor Mij gedaan" (Mattheus 25:40). Hij laat ons zien hoe we het goede nieuws kunnen verspreiden, ook nu in onze tijd, door de straat op te gaan naar de plaatsen waar de mensen die onze zorg nodig hebben wonen, waar we onze broeders en zusters kunnen ontmoeten, hun verhalen kunnen horen en het gezicht van Christus kunnen zien.

Paus Franciscus herinnert er ons in zijn encycliek Fratelli tutti (2020) aan dat we broeders en zusters zijn, kinderen van één Vader. We zijn daarom allemaal gelijk in waardigheid. Anderen mogen rekenen op ons. Mensen met hun noden en zorgen zijn niet alleen doelgroep van onze zorg. Ze zijn gelijkwaardige partners. Eigenlijk gaan we met ‘lege handen’ naar anderen die onze hulp nodig hebben. Zij veranderen ons. Zij verdiepen ons geloof. Paus Benedictus XVI vroeg ons om ontmoetingen met armen en mensen in nood te zien als een ontmoeting met Christus die 'het leven een nieuwe horizon en een beslissende richting geeft' (Deus Caritas Est,1).

De opdracht tot christelijke naastenliefde is meer dan de oproep tot solidariteit en gerechtigheid. Paus Benedictus XVI laat in zijn encycliek Deus Caritas Est (2005) zien dat solidariteit en gerechtigheid
vanuit de liefde van Christus geworteld zijn in de liefde voor de naaste. Hij wijst naar het verhaal van de barmhartige Samaritaan (Lucas 10,25-37), de uitgestoten vreemdeling, die ongevraagd iemand, die hem
minacht, helpt. Niet de waan van de dag of een politieke ideologie bepalen de daadwerkelijke inzet voor armen en uitgestotenen, maar het geloof in de liefde van God voor mensen. Het zichtbaar maken van
die liefde is het hart van caritas en diaconie. Iedereen kan liefde geven. Iedereen mag liefde ontvangen.

Christus roept ons op om de samenleving te dienen vanuit caritas en diaconie. Daar zijn we allemaal door de doop toe geroepen. Paus Franciscus wijst daar telkens op. Hij vraagt ons om caritas en diaconie te bewaren in het hart van de Kerk, zodat de Kerk zelf een sterk instrument van barmhartigheid in de samenleving kan blijven. In die geest werken mensen vanuit parochies samen met bondgenoten waaronder SchuldHulpMaatje en de Voedselbanken, maar ook met de overheid die we vragen iedereen de mogelijkheden en kansen te geven om mee te kunnen doen.

Velen zetten zich vanuit parochies dagelijks in voor caritas en diaconie, georganiseerd in Parochiële Caritas Instellingen en in werkgroepen of ongeorganiseerd, vaak onzichtbaar. Ze ondersteunen zieken,
ouderen en hen die met verlies te maken hebben. Kwetsbare mensen ontvangen hulp op materieel vlak. Ook ondersteunen parochies projecten in andere landen. Het Armoederapport 2023 toont aan dat de
caritatieve en diaconale kracht vanuit de Kerk groot is.

Paus Franciscus pleit voor een 'diaconaal geweten', door vorming en gebed. Kunnen we caritas en diaconie versterken en waar afwezig terugbrengen in het hart van onze parochiegemeenschappen? Kunnen we de samenleving het gezicht van Christus laten zien door onze broeders en zusters die onze zorg vragen te ontmoeten van hart tot hart en tijd voor elkaar te nemen? Kunnen we Christus ontmoeten in de eenzame, in de rouwende, in de vluchteling en de migrant, in de dakloze en de verstotene?

Dan kunnen we met nieuwe ogen kijken en met nieuwe oren luisteren naar de verhalen van onze broeders en zusters die wij willen dienen. Hun verhalen veranderen ons hart, verdiepen ons geloof, vernieuwen onze parochiegemeenschap en verbeteren de samenleving zodat de contouren van het Koninkrijk van God zichtbaar worden.

Wij wensen u veel zegen toe bij uw inzet voor caritas en diaconie. Moge de heilige Geest ons blijven inspireren opdat caritas en diaconie in het hart van onze Kerk blijven.

De rooms-katholieke bisschoppen van Nederland
Utrecht, Pinksteren 2023

Jaarlijks in de veertigdagentijd worden door de werkgroep Vastenactie allerlei activiteiten ontplooid voor een goed doel in de derde wereld. Het doel wordt de laatste jaren bepaald voor het gehele bisdom. Ook in 2023 kiezen de drie parochies in Zeeuws-Vlaanderen gezamenlijk voor een eigen project in Tanzania genaamd ‘Sibusiso’.
Voor het laatste jaar, zo zijn nu eenmaal de regels van de landelijke Vastenactie. Een laatste jaar dus om alles op alles zetten om zoveel mogelijk geld bij elkaar te halen. Maar even belangrijk, we willen ook dit jaar weer Sibusiso en waar Sibusiso voor staat, volledig in het licht zetten met allerlei activiteiten.

Het Sibusiso project in Tanzania is in 2001 gestart door Henk en Atty Hammer-Roos. Het was hun wens om een project te starten voor de meest kwetsbaren in de samenleving. De doelgroep werd: kinderen met een verstandelijke beperking. Deze kinderen worden vaak weggestopt, nog steeds. Een beperking als straf van God. Je kan je het bijna niet voorstellen en toch, nog steeds…. En zo werd Sibusiso realiteit, een veilige haven voor heel veel kinderen en hun gezinnen. De kans op een volwaardig bestaan.

Het Sibusiso project is een totaal pakket waarbij niet alleen aandacht wordt besteed aan het kind met een beperking, maar aan de hele familie en de directe omgeving. Er is ook aandacht voor jong volwassenen met een mildere beperking. Ook voor deze groep biedt Sibusiso een programma aan.

Sibusiso probeert de integratie van mensen met een verstandelijke beperking in de maatschappij te bevorderen. En om zo, als een olievlek van bewustwording, de situatie van mensen met een beperking te verbeteren.

In Tanzania wordt er gewerkt met enthousiaste en betrokken Tanzaniaanse medewerkers. Zelfredzaamheid en eigenwaarde op alle niveaus!

2022 was een succesvol jaar voor Sibusiso; er is veel bereikt. Er is het hoogste aantal nieuwe registraties genoteerd. 345 in 9 maanden! Dit is een duidelijke indicatie dat de bewustwordings- en educatieve programma's hun vruchten afwerpen en dat meer kinderen niet langer verborgen worden gehouden thuis. Eén van de grootste verwezenlijkingen afgelopen jaar is de oprichting van een Kenniscentrum. In de 20 jaar dat Sibusiso bestaat, is er gewerkt met ongeveer 5.250 kinderen met een beperking. De tijd is rijp om deze kennis te gaan delen met anderen die werken met kinderen met een verstandelijke beperking. Bij de rondgang door Tanzania bleek dat Sibusiso het enige centrum in zijn soort in het hele land is, en dat er ontzettend veel behoefte is aan opleiding en toerusting.

Subusiso groeit en maakt dromen tot realiteit. Nieuwsgierig naar de concrete verhalen van kinderen en jongeren? Neem dan eens een kijkje op de website van Sibusiso en laat je raken. www.sibusiso.nl

Subusiso groeit en maakt dromen tot realiteit. Maar daar is geld voor nodig. Doet ook u mee?

Hou de regionale pers en de parochie-nieuwsbrieven in de gaten! Er zit heel veel in de planning: van sponsorloop tot pop-upwinkeltjes allerlei, de hobbymarkt, ontmoetingsmaaltijden, heitje voor een karweitje, wafels bakken, een benefiet-avond, een rommelroute en nog zoveel meer. Echt voor elk wat wils, doorheen heel Zeeuws Vlaanderen! We ontmoeten u graag bij onze activiteiten! Laat u maar verrassen!

Namens de plaatselijke werkgroepen Vastenactie,
Katrien Van de Wiele

Het was de wens van Henk en Atty Hammer-Roos om een project te starten in een politiek stabiel land voor de meest kwetsbare in de samenleving. Het is Tanzania geworden. Kinderen met een verstandelijke beperking. Deze kinderen werden vaak weggestopt. Het werd gezien als een straf van God. De moeder werd vaak uit de familie verstoten en de vader verliet in veel gevallen het gezin. Er was in 2001 geen organisatie in Arusha en omgeving die zich het lot aantrok van deze kinderen.

Dit is de doelgroep waar zij zich met hart en ziel voor zijn gaan inzetten. Het Sibusiso programma is een programma waarbij niet alleen aandacht wordt besteed aan het gehandicapte kind, maar aan de hele familie en de directe omgeving. In de 19 jaar dat Sibusiso actief is zijn er veel kinderen en hun families geholpen. Meer dan 3500 families met een verstandelijk beperkt kind hebben de weg naar Sibusiso gevonden. Veel daarvan zijn jonge kinderen met ernstige meervoudige beperkingen. Er is een groep jong volwassenen met een mildere beperking. Ook voor deze groep jongeren biedt Sibusiso een programma aan. Deze jongeren krijgen een opleiding in praktische vaardigheden welke afgestemd zijn op de thuissituatie.

Sibusiso probeert de integratie van mensen met een verstandelijke beperking in de maatschappij te bevorderen. Dit gebeurt door middel van Open dagen op het Sibusiso centrum en thema bijeenkomsten en campagnes in de dorpen. Sibusiso heeft regelmatig zendtijd bij de regionale radio, waarbij mensen kunnen inbellen en vragen kunnen stellen aan medewerkers van Sibusiso.

Er wordt veel aandacht besteed aan sport. De jongeren van Sibusiso nemen jaarlijks deel aan de Nationale Special Olympics en elke vier jaar gaat er een afvaardiging naar de Internationale Special Olympics.

Er zijn nu 18 jongeren die, na hun training in het centrum, een vaste betaalde baan hebben gevonden bij lokale bedrijven. Sibusiso blijft deze jongeren volgen en begeleiden.

Het programma dat in 2001 is gestart is inmiddels uitgegroeid tot een succesvol programma.

Dit gebeurt onder andere door:

• Financiële ondersteuning van de opleiding voor de jongeren
• Het aanleren van praktische vaardigheden die afgestemd zijn op de thuissituatie en de mogelijkheden van het kind
• Het begeleiden van de ouders en de familie
• Bijdrage aan bewustwordingsprogramma’s
• Het mogelijk maken van sportevenementen waarbij de integratie van gehandicapte kinderen en gezonde kinderen centraal staat
• De revalidatie van de kinderen die therapie nodig hebben
• Het verstrekken van op maat gemaakte hulpmiddelen zoals looprekjes, aangepaste stoeltjes en rolstoelen.
• Het special voedingsprogramma voor kinderen met slikproblemen

In Tanzania wordt er gewerkt met 55 enthousiaste en betrokken Tanzaniaanse medewerkers. In Tanzania hebben de Sander Hammer en zijn vrouw Claudia de eindverantwoordelijkheid voor de dagelijkse gang van zaken op zich genomen. Meer informatie kunt u vinden u op de website van Sibusiso: www.sibusiso.nl.

Atty Hammer heeft samen met haar man Henk Sibusiso opgestart in 2000. Regelmatig gaat ze nog een kijkje nemen in Tanzania. Ze wil graag op de hoogte blijven van de ontwikkelingen daar en zo houdt ze een goed contact met de mensen die zich er dagelijks inzetten voor de kinderen met een beperking. In dit interview vertelt Atty wat meer over Sibusiso.

Wat heeft je tijdens je laatste bezoek aan Sibusiso het meest verrast?
Het is ruim twee en een half jaar geleden dat ik bij Sibusiso was. Het was nog niet eerder voorgekomen dat ik er zo lang niet geweest was. Het is me vooral opgevallen dat het Sibusiso-personeel met veel creativiteit en enthousiasme het programma fantastisch vorm gegeven heeft ondanks de beperkingen van Covid. Er zijn zelfs een aantal nieuwe initiatieven uitgewerkt. Zo worden er thema-informatiedagen georganiseerd op het Sibusiso-terrein. Bijvoorbeeld een ‘Down Syndroom Dag' en een ‘Autisme Dag'. Er is een avondprogramma voor de moeders die met hun kind in het centrum verblijven .

In Tanzania hebben jullie te maken met een heel andere cultuur. Hoe hebben jullie die andere cultuur ingepast in het Sibusiso-project?
Een moeilijke vraag om kort te beantwoorden. In Tanzania is de familie groter dan alleen het eigen gezin. Het is heel normaal dat een tante, een oma of een ouder kind uit het gezin voor de jongere kinderen zorgt. Het is daarom niet altijd de moeder die met het gehandicapte kind in het Sibusiso-programma wordt opgenomen.

Is de samenwerking met de Tanzaniaanse overheid de afgelopen jaren veranderd en is er perspectief dat er van daaruit meer steun komt voor Sibusiso?
We zijn 20 jaar geleden begonnen met Sibusiso. Inmiddels hebben we bekendheid gekregen en is de overheid ook wel geïnteresseerd in de manier waarop Sibusiso werkt. Financiële steun vanuit de overheid is nog niet te verwachten voor kinderen met een verstandelijke beperking. De basisgezondheidszorg en het gewone onderwijs moeten nog veel verbeteren.

Hoe ziet het weekprogramma voor een gezin eruit op Sibusiso?
Er zijn twee groepen die op Sibusiso verblijven. De ene groep bestaat uit jonge kinderen, samen met hun moeder (of andere verzorger) en de andere groep bestaat uit tieners.
Beide groepen hebben hun eigen programma en binnen de groepen zijn er individuele verschillen.
Op maandagmorgen komen alle kinderen naar het Sibusiso-Centrum. In de ochtend wordt er dan geëvalueerd hoe het in het weekend thuis is gegaan.
Gedurende de week, zijn er verschillende activiteiten. Voor de kleine kinderen en hun moeder, is het veelal therapie, lessen in sociale omgang, lessen over voeding en hygiëne, counseling enzovoort. Elke middag wordt er gezamenlijk geluncht en elke avond hebben ze per huisje hun avondeten. Er is een avondprogramma voor de moeders/verzorgers van de kinderen.
Het programma voor de kinderen in de 6 maanden-groep is per dag verschillend. Er wordt per kind een individueel plan gemaakt voor de periode dat het intern is. Onderdelen van het programma zijn: klassikale lessen voor rekenen en taal, buitenactiviteiten zoals sport en spel, lessen in eigen hygiëne, lessen voor het werken op een boerderij, enzovoort.
Er komen ook kinderen die niet blijven slapen en dagelijks naar huis gaan. Tussen de middag eet de hele groep samen.
Veel aandacht wordt er aan muziek en dansen besteed. Er is een koortje, misschien het best te vergelijken met de Jostiband.
Voor het sporten zijn er elke vrijdag een voetbal- en een volleybaltraining. Kinderen die eerder aan het programma hebben meegedaan, komen hiervoor naar het centrum.
Vrijdagmiddag gaan alle kinderen weer naar huis voor het weekend.

Wat voor mensen werken er op het Sibusiso-project? Zijn dat leerkrachten, gezondheidswerkers of maatschappelijk werkers?
Er werken leerkrachten, therapeuten en maatschappelijk werkers bij Sibusiso.
Daarnaast zijn er 24 uur per dag, 5 dagen per week ‘huismoeders' aanwezig.
En natuurlijk het ondersteunend personeel: chauffeurs, koks, schoonmakers, timmermannen die de hulpmiddelen zoals speciale stoeltjes en looprekjes op maat maken, en administratief personeel. In totaal werken er 65 mensen bij Sibusiso.

Veel NGO-organisaties investeren in scholen of ziekenhuizen. Of er komt een waterput. Daarna kiest de organisatie weer voor een ander project. Sibusiso doet dat anders: investeren in mensen. Waarom geeft dat een beter perspectief voor de mensen waar je het voor doet?
Met de bouw van een school of een ziekenhuis zijn niet veel mensen geholpen als er niet goed les gegeven kan worden of als er geen medisch personeel is en geen medicijnen. Het hele Sibusiso-programma is gericht op kennisoverdracht in de breedste zin van het woord. Niet alleen aan de kinderen en hun familie, maar aan de hele gemeenschap. Zo willen we de acceptatie van mensen met een beperking bevorderen.

Pasen is het feest van het nieuwe leven. Hoe sluit Sibusiso aan bij het paasgeloof?
Deze vraag zou eigenlijk gesteld moeten worden aan de familie van de kinderen.
Al veel kinderen hebben een totaal ander leven gekregen dankzij Sibusiso. Om een sprekend voorbeeld te noemen: wanneer een zeer ernstig meervoudig gehandicapt kind te groot wordt om door zijn moeder op de rug te worden dragen, dan kan ze haar kind alleen maar op de grond in de hut laten liggen. Wanneer dat kind heeft leren zitten in een speciaal op maat gemaakt stoeltje, dan verandert het leven van zowel het kind als de moeder totaal. In plaats van de hele dag in een donkere hut te liggen kan het in een stoeltje voor de hut zitten en contact maken met andere kinderen.
Van het donker in het licht, van liggen naar zitten. Als dat geen nieuw leven is! Opstanding!..

Bij mij in de klas zit een jongen die maar één arm heeft. Hij heet Sem. Hij heeft geen ongeluk gehad, nee hij is zo geboren: met één arm. Ik ben soms jaloers op Sem. Soms denk ik dat hij meer kan met zijn ene arm dan ik met allebei mijn armen. Sem kan heel vlug werken op de laptop. En hij kan mooi tekenen. Hij kan met één arm zelf zijn jas aan- en uitdoen. Hij kent zelfs een trucje om zijn veters te strikken. Probeer het thuis maar eens te doen met één arm. En met Sem valt er altijd wel wat te lachen in de klas. Sem voelt zich helemaal thuis in onze klas. Maar zouden alle kinderen zoals Sem gelukkig zijn? Lees het verhaal van Gervas Emmanuel maar.

Gervas, waar woon je en waar ga je naar school?
Ik woon in Tanzania. Een land in Afrika. Ik ga naar de school van Sibusiso.

Waar ligt die school?
Mijn school staat in Arusha, in het noorden van Tanzania. De mensen van Sibusiso hebben de school gebouwd.

Zit jij op een gewone school?
Nee, ik ga zes maanden naar deze school. Op deze school leer je heel andere dingen dan op een gewone school.

Maar Gervas, dan kun je toch niet veel leren met zoveel vakantie?
Ik leer juist een heleboel. Bij mijn papa en mama thuis lag ik de hele dag maar in de kamer.

Ging je dan nooit eens spelen met je vrienden?
Dat kon ik niet.

Waarom niet?
Toen ik werd geboren, ging er iets fout. Mijn lichaam wil niet doen wat ik wil. Ik wil wel graag bewegen, maar dat lukte vroeger niet.

Wanneer ben je naar Sibusiso gegaan?
Toen ik vier jaar was. Ik kon niet kruipen. Ik kon niet rollen. Ik kon nog minder dan een kleine baby. Zelfs mijn handen kon ik niet goed gebruiken.

Is Sibusiso een soort ziekenhuis? Ben je daar geopereerd?
Sibusiso is geen ziekenhuis. Maar ik kreeg heel veel oefeningen, zodat ik nu weer gewoon kan zitten. Ik kan omrollen, als ik dat wil.

Was dat moeilijk om te doen?
Ja, het was heel moeilijk. Soms moest ik huilen, omdat ik een oefening niet goed kon doen. Het lukte maar niet. Maar gelukkig had mijn meester veel geduld. Hij maakte af en toe een grapje en uiteindelijk lukte het toch.

Er zit heel veel in de planning: van sponsorloop tot pop-upwinkeltjes allerlei, de hobbymarkt, ontmoetingsmaaltijden, heitje voor een karweitje, wafels bakken, een benefiet-avond, een rommelroute en nog zoveel meer.

Hoe kunt u steunen?

• Doe mee met de activiteiten van de diverse Vastenactie werkgroepen
• Doe een bijdrage in het Vastenzakje
• Neem deel aan de collectes in de kerk
• Maak een bijdrage over op NL80 RABO 0172 460 638 t.n.v. RK Caritas H.Maria Sterre der Zee onder vermelding van het projectnummer 402183. Het vermelden van het projectnummer is belangrijk!

Vastenactie Nederland geeft een bonus van 50% aan ons project. Geeft u €10? Dan ontvangt het project €15!

• Ik heb veel geleerd door te luisteren en er te zijn voor elkaar in respect en we konden ook lachen!
• Ik kan er nu over spreken zonder het moeilijk te krijgen
• Vroeger dacht ik dat ik alleen maar flink moest zijn Maar nu besef ik, dat mijn gevoel mag, want nu is er begrip voor!
• Ik was altijd wel een plantrekker, maar nu voel ik me verantwoordelijk - ik ben zelfstandiger geworden (zegt een 81-jarige).
• Doordat ik het gevoel had dat ik ook iets betekende voor anderen. Dat rouwen hard werken is en ik niet 'gek' deed.
• We zaten allemaal in een stuurloos bootje, maar er was al heel snel een vertrouwensband in
  de groep, een warme sfeer.
• Het meest helende is met elkaar praten, ook al heb je wel eens een terugval. Als je er over
  kunt praten, zie je soms duidelijker hoe het er bij jezelf voor staat.
• Ik ben gaan inzien, dat toegeven aan mijn verdriet noodzakelijk is, om verder te kunnen gaan
  met mijn leven.
• Ik heb geleerd, dat rouw een levenslang proces is van zoeken naar een betekenisvol leven
  zonder mijn partner.
• Ik heb vertrouwen in de toekomst en dat mag met ups en downs, met vallen en opstaan.
• Mijn boodschap is: meedoen! want je bent niet alleen met je verdriet.
• Het doet deugd dat mensen luisteren en begrip tonen.
• Ik heb veel geleerd, vooral van de opdrachten die je krijgt in de groep.
• Je leert alles op een rijtje zetten en je gaat anders naar jezelf en anderen kijken.
• Je krijgt meer zicht op rouw. Vroeger gingen de gedachten malen in mijn hoofd.
  Het is nu niet zo'n chaos meer. Ik heb nu toch wat meer rust gevonden.
• Ik hield alles binnen. Mijn verdriet voelde aan als een harde bal en niemand mocht eraan komen. Nu is die bal zachter geworden.
• De eerste keer was het wel moeilijk maar de anderen weten waar je het over
  hebt. Delen maakt het “draagzaam”: je bent niet gek aan het worden !
• Het heeft mij veel steun gegeven.
• Als je de eerste keer naar een rouwgroep gaat, is dat moeilijk en emotioneel maar
  geleidelijk gaat het beter: je voelt je op je gemak.
• Ik was heel verdrietig en het was moeilijk te omschrijven maar ik voel het nu als
  een overwinning voor mezelf – mijn verwerking komt op gang.
• Het heeft mij verrast wat het samen delen met je doet in de positieve zin.
• Vroeger dacht ik : ik regel dat zelf wel, wat kunnen ze mij nog vertellen ?
  Het is mijn verdriet ! Ik dacht dat ik het alleen moest klaren maar dan valt het
  enorm tegen en voel je je heel alleen. Geduld hebben en jezelf de tijd gunnen
  is belangrijk. De herkenbaarheid in de groep en de zelfontdekking door de
  opdrachten hebben echt geholpen.
• Ik schaam me nu ook niet meer om te wenen. Ik kan nu beter verwoorden wat ik
  voel. Ik was voor een stuk mijn zelfvertrouwen kwijt. Door te mogen huilen én
  lachen, is er in mijn lichaam meer ruimte : het voel opener.
• Je tranen mag je in de groep tonen terwijl je je voor de buitenwereld groot houdt.
  Mijn boodschap is : maak hetgeen waar je het zo moeilijk mee hebt bespreekbaar!
  Wees open en eerlijk. Het heeft mij sterker gemaakt.
• Mijn verdriet is niet minder geworden en mijn gemis niet kleiner maar ik besef dat
  ik verder moet met mijn leven. Mijn man en de herinneringen aan onze tijd samen,
  zal ik altijd bij mij dragen maar ik zie nu toch al de zon doorbreken.
• Ik ken mezelf nu beter en ik geraak niet meer zo van slag als ik soms, geheel
  onverwacht, weer door een donker dal moet. Het gaf mij houvast.
• In het begin zei ik in de groep dat ik mijzelf niet als vriendin zou uitzoeken maar
  daar kom ik nu op terug.
• Toen ik aan de groep begon stond ik op het punt te verdrinken in mijn verdriet
  maar nu ben ik blij dat ik niet opgegeven heb want nu kan ik weer zwemmen!

Activiteiten van voorgaande jaren:

• Uitwaaitocht op 3-6-2023
• Filmvoorstelling  'Nabij... The Singing Club' op 18-4-2023
• Lezing door Gerke Verthriestop 7-2-2023 Verslag van de lezing
• Uitwaaitocht op 28-5-2022
• Interactieve Lezing door Marinus van den Berg op 21-6-2022 Lees het verslag
• Lezing door Manu Keirse op 12-4-2022 Lees het verslag
• Voorstelling door Theo van Teijlingen op 5-10-2021 Verslag van de voorstelling
• Digitale lezing in 7 (wekelijkse) afleveringen door Marinus van den Berg: Zevenmaal stilstaan bij verlies en rouw; zevenmaal in mensentaal, uitzending op Omroep Hulst van 10-2-2021 t/m 24-3-2021
• Lezing door Sindy Helsen: De dagen... ze komen en gaan... in golven over je heen..., 4-2-2020 te Hulst. Klik hier voor het verslag.
• Lezing door Marinus van den Berg:De dagen... ze komen en gaan... en vandaag voor het eerst doet de dag niet zo'n pijn...,15-10-2019 te Hulst. Klik hier voor het verslag
• Uitwaaitocht: Schrijf me... bel me... app me... ik ben onderweg, 25-5-2019 te Clinge
• Filmvoorstelling 'The book of Love': Schrijf me... bel me... app me..., 16-4-2019 te Hulst
• Lezing door Gerke Verthiest: Schrijf me... bel me... app me...ik mis ons..., 5-2-2019 te Hulst
• Lezing door Marinus Van den Berg: Schrijf me... bel me... app me... als ik achterblijf... 16-10-2018.te Hulst
• Uitwaaitocht: Een warme deken ... op de pechstrook van het leven, 9-6-2018 te Clinge
• Voorstelling: Op de pechstrook van het leven ... getuigen van licht, 17-04-2018 te Hulst
• Lezing door Sindy Helsen: Stilvallen ... op de pechstrook van het leven, 23-01-2018 te Hulst
• Lezing door Manu Keirse: Op de pechstrook van het leven, 5-9-2017 te Hulst
• Uitwaaitocht: Ik wil je behoeden en bewaren ... je verhaal heel voorzichtig doorgeven, 10 juni 2017 te Clinge.
• Optreden door Adrie Oosterling, Ik wil je behoeden en bewaren ...  in woorden en muziek, 25 april 2017 te Hulst.
• Film: Ik wil je behoeden en bewaren ... met ons verhaal door-leven, 24 januari 2017 te Hulst.
• Lezing door Marinus Van Den Berg: Ik wil je behoeden en bewaren ... je verhaal doorgeven en door-leven, 4 oktober 2016 te Hulst.
• Uitwaaitocht: Ik denk....ik denk aan jou. En voor ik het zal weten, denk ik: ik heb het toch gered., 4 juni 2016 te Clinge.
• Lezing door Gerke Verthriest: Ik denk....ik denk aan jou. Ik peins en ik pieker... onrust in mijn lijf..., 12 april 2016 te Hulst.
• Lezing door Nette Falkenburg: Ik denk....ik denk aan jou. Ik wou, dat ik achter de wolken kon kijken, even kijken of jij daar op mij wacht. Is er meer tussen hemel en aarde?, 26 januari 2016 te Hulst.
• Lezing door Lut Celie: Ik denk....ik denk aan jou. Ik kan en wil je niet vergeten, maar leven met jou, diep in mij, 29 september 2015 te Hulst.
• Uitwaaitocht: Voetje voor voetje, stap voor stap..., 30 mei 2015 te Clinge
• Avond met gedichten van Kitty De Smet en verhalen door Ad Goos,
• Voetje voor voetje....vind ik woorden..., 14 april 2015 te Hulst
• Film: Extremely loud... incredibly close, Voetje voor voetje...Ontdek ik wie ik ben,3 februari 2015 te Hulst
• Lezing door Manu Keirse, Veerkracht groeit voetje voor voetje, 22 september 2014 te Hulst
• Uitwaaitocht: Als ik thuiskom, waar alles herinnert aan jou... Ik blijf op zoek,24 mei te Clinge
• Panelgesprek: Als ik thuiskom, waar alles herinnert aan jou..., met Peter Van den Boogert, als afgevaardigde van de gemeente Hulst, Carolus Roelandt, belasting- en bankzaken, en Ilse de Dobbelaere, advokate en erfrecht 1 april 2014 te Hulst
• Lezing door Arthur Polspoel: Als ik thuiskom, waar alles herinnert aan jou... Waar zal ik schuilen?, 28 januari 2014 te Hulst
• Lezing door Daan Westerink: Als ik thuiskom, waar alles herinnert aan jou... Thuiskomen? Het voelt zo anders, 1 oktober 2013 te Hulst
• Uitwaaitocht: Je draad kwijtraken én weer oppakken..., 25 mei 2013 te Clinge
• Theatervoorstelling door Draad: Rouwen is draden weven én knopen leggen om niet te vergeten, 2 april 2013 te Hulst
• Lezing door Evamaria Jansen: Rouwen doe je met elke vezel in je lichaam, 29 januari 2013, te Kloosterzande
• Lezing door Marinus Van den Berg: Altijd is er weer die draad met jou, 2 oktober 2012, te Kloosterzande
• Uitwaaitocht: Alles in mijn tijd, 19 mei 2012 te Clinge
• Filmvoorstelling: Rabbit Hole, 27 maart 2012 te Kloosterzande
• Lezing door Luuc Smit: Als plots voor jou de tijd stilstaat, 17 januari 2012 te Kloosterzande
• Lezing door Manu Keirse: Rouwen in de tijd, 27 september 2011 te Kloosterzande
• Cursus positief denken voor rouwenden, door Maggie Sandkuyl, 5 avonden februari / maart 2011 te Hulst
• Uitwaaitocht: In hetzelfde schuitje zitten, 28 mei 2011 te Clinge
• Interactieve lezing door Jojanneke Taelman, Ook ons lichaam rouwt en spreekt een eigen taal, 29 maart 2011 te Heikant
• Lezing door Johan Maes, Rouwen als man of vrouw ... een beweging tussen verlies en herstel, 25 juanuari 2011 te Kloosterzande
• 10 jarig bestaan, Her-inneren, 1 oktober 2010 in de Blaauwe Hoeve te Hulst
• Uitwaaitocht: Gaan-de-weg, 5 juni 2010 te Clinge
• Film, Shadowlands, 20 april 2010 te Kloosterzande
• Lezing door Marc van Raemdonck, Leven met een 'nooit meer'... , 9 februari 2010
• Lezing door Marie-Christine Adriaensen, Als de dag van gisteren... rouwen als je ouder wordt, 22 september 2009 te Kloosterzande
• Uitwaaitocht: Druppel voor druppel, 6 juni 2009 te Clinge
• Rouwpoëzie, Het is niet te begrijpoen dat de wereld verder draait zonder jou ..., 21 april 2009 te Kloosterzande
• Lezing door Lut Celie, Help ... mijn kind rouwt (niet),24 februari 2009 te Kloosterzande
• Lezing door Marinus Van den Berg, Hoe kan jij je nu eenzaam voelen, 25 september 2008 te Kloosterzande
• Uitwaaitocht met Ad Goos: Op verhaal komen, 24 mei 2008 in Malpertuus in Clinge
• Beelden van verlies, 8 april 2008 in 't Heike te Heikant
• Lezing door Monique Dujardin, Groeien door verlies heen - van leegte naar zin, 19 februari 2008 in het WZC Antonius te Kloosterzande
• Lezing door Manu Keirse, Werken met verlies - rouwen op de werkvloer... , 11 september 2007 te Kloosterzande
• Uitwaaitocht, 2 juni 2007 te Clinge
• Ervaringdag met Ton Koops, 22 april 2007 te IJzendijke
• Interactieve lezing met Menno Jürgen de Bruin, 20 maart 2007 te Clinge
• Lezing door Marc van Raemdonck, 19 februari 2007 te Kloosterzande
• Lezing door Magda Van de Wiele, 10 oktober 2006 in de Blaauwe Hoeve te Hulst
• Uitwaaitocht: Sporen, 13 mei 2006 te Clinge
• Lezing door Tjeu Leendert: Leven met leegte, 21 maart 2006 te Kloosterzande
• Lustrum: powerpointpresentatie en verhalen van Ad Goos, oktober 2005 te Hulst
• Uitwaaitocht: Is het leven een kaartspel?, 21 mei 2005 te Clinge
• Lezing door Marc van Raemdonck: Zal ik daar ooit overheen geraken? 18 april 2005 te St. Jansteen
• Terugkomdag: 4 Seizoenen van rouw,, 13 maart 2005 te Wachtebeke
• Lezing door Magda van de Wiele: Ik mis je , 14 februari 2005 te Kloosterzande
• Lezing door Marinus van den Berg: Alles is zo stil geworden, nu jij er niet meer bent, 14 oktober 2004 te Kloosterzande
• Uitwaaitocht: Mensen zijn als bomen..., 15 mei 2004 te Clinge
• Lezing met getuigenissen van ouders: Met mij is er niets aan de hand: hoe wij kinderen en jongeren kunnen helpen bij het verwerken van verlies en rouw, 26 april 2004 te Koewacht.
• Lezing door Ad Goos: Ik wou dat ik achter de wolken kon kijken, over eeuwig leven, 25 maart 2004 te St. Jansteen
• Lezing door Wil Gloudemans: Rust en energie vinden, 1 dec. 2003 te St. Jansteen
• Uitwaaitocht: emoties bij rouwen met Ad Goos, voorjaar 2003 te Clinge
• Rouwpoëzie-avond: Het is niet te begrijpen, dat de wereld verder draait zonder jou, 9 februari 2004 te Kloosterzande
• Lezing door Manu Keirse: Verdriet is als een vingerafdruk, 30 oktober 2003
• Lezing door Arthur Polspoel, najaar 2002 te Kloosterzande

Voor elke groep zijn er één of meerdere terugkomavonden /- dagen geweest. Op avonden voor een breder publiek,waren naast de mensen, die een dierbare hebben verloren, ook hulpverleners, uitvaartmaatschappijen en parochiemedewerkers aanwezig.

We zijn als team dankbaar voor de mooie woorden, de erkenning en de warme aanwezigheid van zovelen op 4 oktober. Een avond om te danken en samen stil te staan bij wat er in een mensenleven toe doet. Dank zeggen we ook aan wie meewerkten aan onze avond en aan Marinus van den Berg voor zijn ‘uitgestelde aubade'. Enkele reacties:

• In een groot hart passen heel wat mensen die er even willen schuilen. Voor al jullie goede zorgen, voor jullie steun en kracht willen wij jullie nog eens bedanken.
• Mooie, fijne, zinvolle avond… heb genoten ondanks de soms moeilijke herinneringen die natuurlijk naar boven borrelden… een avond die ontzettend veel rust gaf.
• Een inspirerende, speciale avond: wat zat het goed in elkaar, wat was het gepast, wat zijn jullie warm en liefdevol naar de mensen toe…
• Vanavond was zeer de moeite waard! Mooie teksten, verhalen en muziek die er naadloos bij aansloot. Bijzonder sfeervol, met een feestelijk tintje! Dank dat ik erbij mocht zijn.
• Ik heb bewondering voor jullie. Wat hebben jullie veel gedaan in al die jaren om mensen die een verlies meemaken steun te geven om verder te kunnen. Onze wens is dat jullie dit nog lang mogen doen. Een welgemeend schouderklopje voor jullie allen.
• We komen graag naar de lezingen. Meer te weten komen wat ‘rouwen' met een mens doet, sterkt ons in ons dagelijks leven. Iedere keer horen we iets nieuws waar we mee aan de slag kunnen. Dank daarvoor! Jullie verzorgen dit al 22 jaar en wij hopen dat daar nog vele jaren bij mogen komen. En vanavond was het nóg mooier!
• Een stijlvolle avond met mooie teksten en verhalen van Ad, – wat kan die man vertellen! -, muziek die er echt bij paste en toespraken van de burgemeester en Kees van Geloof, die spraken vanuit levenservaring.
• Een prachtige avond, tot in de puntjes verzorgd, tot in de kleinste details. Ik was erg onder de indruk van de woorden van Kees van Geloof.
• Het werd een inhoudsvolle en gedenkwaardige avond, die iedereen met een positief gevoel zal heugen. Mijn complimenten voor de voorbereiding, de uitwerking en de invulling!

Een uitgestelde aubade door Marinus van den Berg:

2020 werd 2022

Dank voor al die avonden in volle zalen, iedereen welkom met koffie en thee
Dank voor al die dagen van samenkomen met kleine groepen en om te overleggen
Dank voor al die aandacht tussendoor met kaartjes, telefoontjes, e-mails
Om nog eens te vragen: “En hoe is ‘t nu?” Jullie wisten hoe zwaar het kan zijn al dat gemis en al die vragen
Jullie luisterden naar de pijn, de waaroms, de gevoelens van schuld, de eenzaamheid
Dankzij jullie vonden velen hun weg,
dank aan alle pastores die ondersteunden,
dank voor Rouwzorg Regio 0114.

.Klik hier voor de film, die die avond is gemaakt

Straks is het Pasen… licht in het donker… dan willen we elkaar nabij zijn… maar kan dat wel ‘op afstand elkaar nabij’ … ? Ja, wij geloven dat het kan! In het delen van wat hoop geeft als:

• het gedicht ‘Pasen gebeurt’ van Marinus van den Berg.
• het verhaal ‘Door de regen rennen’ van Claire Van den Abbeele
• het verwijzen naar 3 filmpjes waarin 3 experts hoop geven in rouw op youtube.com/planttroost ferm (initiatief van vereniging Ferm.be):

1. van Manu Keirse        youtube.com/watch?v=D4uJyQkiKes
2. van Dirk De Wachter  youtube.com/watch?v=3pTle8HLz96
3. van An Hooghe          youtube.com/watch?v=lqZhF42XUv0

We hopen dat deze boodschap troost mag geven. Want als ‘Pasen gebeurt’… ‘komen we er samen doorheen’…

team Rouwzorg Regio 0114

Marinus van den Berg

Pasen gebeurt
waar mensen elkaar weer zien
waar mensen elkaar weer horen
Pasen gebeurt
waar mensen elkaar licht geven
Pasen gebeurt
waar verbindingen worden versterkt
Pasen gebeurt
waar de dood in het leven wordt ontmaskerd
waar angst wijkt voor vertrouwen
Pasen gebeurt
waar de hoop wordt ontsloten
Pasen gebeurt
waar liefde blijft branden

Een klein lief meisje stond onder een luifel. Ze had boodschappen gedaan in de supermarkt met haar mama. Ze zal ongeveer zes jaar oud geweest zijn … Het stortregende buiten. Je weet wel, dat soort regen dat goten en afvoerputjes doet overstromen… We stonden allemaal onder de luifel aan de ingang van die supermarkt. We wachtten, sommigen geduldig, anderen geïrriteerd, omdat de natuur hun haastige dag in de war had gegooid. Ik ben altijd wat dromerig als het regent…

Haar stem klonk zo mooi toen ze zei : “Mama, laten we door de regen gaan rennen”. “Wat? ” vroeg de mama. “Laten we door de regen gaan rennen”, herhaalde ze. “Nee lieverd, we wachten tot het wat minder wordt” antwoordde de mama.

Het kind wachtte een minuutje en herhaalde : “Mam, laten we door de regen gaan rennen”. “We worden doornat als we dat doen”, zei de mama. “Nee, dat zullen we niet, mama. Dat is niet wat je zei vanmorgen”, zei het meisje terwijl ze aan haar mama’s arm trok. “Vanmorgen? Wanneer zei ik dat we door de regen konden rennen en niet nat worden?” Het meisje zei kalm : “Weet je dat niet meer? toen je met papa praatte over zijn kanker, toen zei je : als we hier samen doorheen geraken, komen we door alles heen!”

Iedereen was opeens muisstil. Er was niets anders te horen dan de regen. De mama dacht even na over wat ze zou antwoorden. Sommigen zouden zelfs negeren wat het kind zei. Maar dit was een moment van onschuldig vertrouwen, van geloof en hoop in het leven.

“Lieverd, je hebt gelijk. Laten we door de regen rennen. Als het zo moet zijn dat men ons vanuit hierboven nat laat worden, dan hebben we misschien wel een wasbeurt nodig”. Daar gingen ze. We stonden allemaal te kijken en te lachen toen ze tussen de auto’s door sprongen en jawel, door de plassen. Ze hielden hun boodschappentassen boven hun hoofd voor het geval dat… Ze werden doornat.

Maar ze werden gevolgd door enkele anderen die schreeuwden en lachten als kinderen, onderweg naar hun auto. En ja, ik ook. Ik rende en werd nat. Ik had ook een wasbeurt nodig …

Een mooi verhaal van Claire Van den Abbeele met een boodschap… “We komen er samen doorheen!”

Eigenlijk zouden we elke dag tijd moeten maken om herinneringen te maken want herinneringen kan niemand je afpakken. Zo laten mensen een spoor achter in elkaars hart…

team Rouwzorg Regio 0114

In die stilte mag je huilen…
je mag er schreeuwen als een kind…
maar je kunt er ook in schuilen
totdat jij de weg weer vindt.
In de stilte mag je zwijgen…
en met lege handen staan…
(uit ‘Bij het graf van mijn moeder’)

Theo van Teijlingen – 8 liedjes op www.defigurant.nl

Wie hoort hem, wie hoort haar ?                                     
als het stil wordt
en leeg vanbinnen …
als je vluchten wil
maar thuis moet blijven…
als alles kapot gaat
nu hij er niet meer is …
Wie kijkt naar haar om ?

Wie voelt mijn lege buik…
het gemis ?
Wie loopt met me mee
als ik hem zoek ?
Wie ziet de paniek in zijn ogen
als zijn kind niet beter wordt ?
Wie kijkt naar mij om ?

Hij ziet naar mij om…
als de buurvrouw even langskomt
als een collega een berichtje stuurt :
‘ik denk aan jou…’
als hij luistert, even de tijd neemt…
als zij helpt met de papieren…

Mannen, vrouwen, kinderen
die in deze tijd van ‘afstand houden’
toch nabij blijven, die ‘er zijn’…
die hart willen zijn als het leven hard is.

Elkaar nabij…
Licht in het donker…
Hij ziet naar ons om…

Dat terwijl wij ziek worden,
de aarde kan helen
Dat nu van alles verandert en stopt,
de natuur weer door kan gaan.
Zou het kunnen zijn...
Dat nu de wereld vertraagt,
de liefde kan versnellen
Dat druk zijn en naar buiten racen en vliegen,
de rust vinden en naar binnen keren wordt.
Zou het kunnen zijn....
Dat als we thuis moeten blijven,
we weer kunnen ervaren van wie we houden
Dat nu de maatschappij zo leunt op de zorg,
we beseffen hoe ontzettend belangrijk dat is.
Zou het kunnen zijn...
Dat de wereld en de luxe om ons heen
nu kleiner wordt,
zodat we ons eigen grote hart weer
kunnen voelen
Dat nu we goed voor onszelf en anderen
moeten zorgen,
Ontdekken dat zelfliefde en naastenliefde noodzakelijk is.
Zou het kunnen zijn...
Dat nu we samen strijden tegen hetzelfde,
de eenheid in de verschillen
kan worden gevonden
Dat als we elkaar nodig hebben,
herontdekken hoe saamhorigheid voelt.

Zou het kunnen zijn....
Dat na de chaos en strijd van deze tijd,
een nieuwe wereld wordt geboren
Dat na de angst en onzekerheid,
de liefde en waardering voor elkaar
en de aarde terugkeert.
Zou het kunnen zijn....
Dat het zo moet zijn,
opdat de liefde wederkeert.

Jeannine Peersman