‘De dagen … ze komen en gaan … in golven over je heen.’
Meestal gaat alles z’n gangetje en staan we niet stil bij het onverwachte tot we geconfronteerd worden met verlies. Als we rouwen komt alles als golven over je heen en je moet alle zeilen bijzetten om te overleven (1).
Het is een uitdaging zoals we zelden tegenkomen in ons leven want zelden kan je over rouwen zeggen : ‘dat hebben we goed gedaan’. En toch slagen we er in maar het gaat niet vanzelf. Het rouwen, het verdriet overvalt ons op ongepaste momenten, het verwart ons en we krijgen het niet uit de war ; het stopt nooit (2). We zullen altijd met het verlies geconfronteerd worden maar óók met het graag zien ! want het gaat niet alleen over ‘het zware’ van rouw maar ook over ‘graag zien’, over het ‘leven’! Rouwen blijft niet zwaar als we de kant kiezen van het graag zien want dat stopt niet, zelfs al namen we afscheid!
Volgens de nieuwe inzichten (R. Neimeijer) moeten we niet loslaten maar ‘anders verbinden’.
Het Duale Procesmodel spreekt over een voortdurende golfbeweging tussen herstel en verlies. Het is roeien met 2 roeispanen om niet in rondjes te draaien of stil te vallen. Daarom is het, ook als het goed gaat, oké om bewust tijd te maken en stil te staan bij het stukje verdriet. Het is goed als we heel even toestemming krijgen van de omgeving om te vertragen.
We weten allemaal dat er een einde aan het leven komt maar we vergeten het. Het blijft iets dat ons overkomt. Dan gaan we antwoord zoeken, houvast en komen uit bij de spiritualiteit. Deze ervaringen overkomen ons als we openstaan voor een betekenis die we vooraf niet zagen.
Veel hangt af van de manier waarop we in het leven staan: de houding van grijpen of de houding van ontvangen. Hoe we met rouw omgaan, wordt ook daardoor bepaald bv. de ‘controle-freaks’ worden uitgedaagd in rouw en voor de ‘losbollen’ is het moeilijker om de draad weer op te nemen.
Bij laag water is alles oké maar als er storm opsteekt, als de golven komen, dan moeten we leren surfen (3) en blijken we soms veerkrachtiger dan we verwachtten.
“Herinneringen kunnen helpen maar wat als je je kindje verliest bij de geboorte en je het niet eens in je armen mocht sluiten; als je geen herinneringen hebt …”
Vroeger dacht men dat de moeder moest beschermd worden en het beter was om niet te hechten. Daarom is het goed dat het verlies van pasgeboren en te vroeggeboren kinderen nu wel wordt erkend voor moeders én voor vaders.
Graag zien gaat over herinneringen maar ook over wat je baby voor jullie betekent … nog altijd. Het gaat over het gemis en je onvervulde verwachtingen.
Het ging vanavond over ‘graag zien’, ‘verbinden’, raken en geraakt worden …
Enkele reacties van het publiek (53 p.) : “Een onvergetelijke avond”, ‘Bewondering voor de warme en persoonlijke manier waarop zij het bracht’,
‘Waardering dat zij haar recent persoonlijk verlies kon/wou delen.
Dat heeft mij geraakt.’
(1) ‘When you can’t change the direction of the wind, adjust your sails.’(Jackson)
(2) 
(3) ‘When you can’t stop the waves, you must learn to surf’.