Tintinnabulum

Toen deken Rops in 1936 het initiatief nam tot het uitgeven van een kerkelijk periodiek heeft hij niet kunnen voorzien, dat wij na 77 jaargangen anno 2014 hebben besloten tot een hernieuwde start. Nadat de H. Willibrorduskerk in Hulst in 1935 tot basiliek was verheven en de zichtbare eretekenen daarvan op het altaar stonden en in processie werden meegedragen, leek het hem een goede gedachte om het periodiek te vernoemen naar één van die eretekenen: het klokje ofwel het Tintinnabulum genaamd. Dat was een heel toepasselijke naam, want zoals klokgelui zich galmend verspreid van een toren naar de omgeving, zo laat een kerkelijk weekblad als het Tintinnabulum haar ‘geluid' van kerk naar de parochie en de parochianen doorklinken.

Aanvankelijk werd het Tintin, zoals de meesten van ons zeggen, uitgegeven voor de parochies Hulst, Sint-Jansteen en Clinge, later gevolgd door Heikant. Vervolgens kwamen alle overige parochies van de regio Oost Zeeuws-Vlaanderen, van Ossenisse tot Nieuw-Namen en van Koewacht tot Graauw daar bij. We hadden al een regioblad toen alle parochies nog volledig zelfstandig functioneerden, ver voor het moment waarop de fusieparochie H. Maria Sterre der Zee werd gevormd.

Aan het hele zet- en drukproces is natuurlijk door de jaren heen veel veranderd. Vroeger werd de Tintin gezet met een loodzetmachine en met handletters voor de advertenties e.d., omdat grotere lettertypes niet op de loodzetmachines zaten. Het formaat was oorspronkelijk een heel stuk kleiner dan het huidige formaat. Later, toen Paul begon bij van Remortel, was het formaat juist weer iets groter: 50x65 cm, terwijl het later 43x61 cm groot werd. Er zijn jaren geweest dat er naast de normale edities ook extra nummers waren, b.v. Pasen, Kerstmis, bijzondere gebeurtenissen zoals komen en gaan van pastores. Die extra nummers waren een stuk kleiner van formaat en werden alleen in de parochie van de H. Willibrordus te Hulst uitgegeven.

klik op de afbeelding voor een vergroting klik op de afbeelding voor een vergroting


De tekst (m.n. misintenties) voor in het Tintin werd heel lang aangeleverd door de pastoors van de parochies. Zij gingen die meestal zelf in de drukkerij afgeven. Later werd dat overgenomen door vrijwilligers en werd het persoonlijk contact natuurlijk minder, omdat de teksten tegenwoordig worden. Het behoorde heel lang tot de taak van een pastoor om een soort dagboek van de parochie bij te houden. Met de hand werden deze Memoriale geschreven en belangrijke gebeurtenissen uit de parochie werden daarin vermeld. Die Memoriales zijn dus een hele belangrijke bron als het gaat om de geschiedenis van de parochie. Heel wat informatie in die Memoriales kwam vaak uit het Tintinnabulum. Het was toen ook al ‘knippen en plakken’, maar dan wel letterlijk: stukjes uit het Tintin werden uitgeknipt en geplakt in het Memoriale.

Het Tintin werd gedrukt door drukkerij Jo van Remortel. Jo emigreerde echter naar Canada en Peet van Remortel nam de drukkerij aan het Cornelis de Vosplein over. Later verhuisde de drukkerij via de Walmolenstraat (1951) naar de Frans van Waesberghestraat (1970). Op 1 januari 1986 nam Paul Schelfhout de drukkerij over en het bedrijf verhuisde op 1 januari 1991 naar de Kleine Bagijnestraat. Paul werkte al sinds 1969 bij Van Remortel en hij heeft het Tintin dit jaar 45 jaar lang gedrukt!

Paul Schelfhout, de laatste drukker van het Tintin, heeft begin 2014 aangegeven, dat hij na 45 jaar wilde stoppen met het regioblad, omdat het in de huidige vorm bijna onmogelijk voor hem was om het drukproces kostendekkend te laten zijn. We stellen het op prijs dat Paul dit tijdig heeft aangegeven en zijn hem dankbaar voor de manier waarop hij tot nu toe vorm en inhoud is blijven geven aan het Tintin. Een werkgroepje heeft samen met hem gezocht naar mogelijkheden het Tintinnabulum voor onze streek te behouden en naar een manier om dit unieke stukje Oost Zeeuws-Vlaams DNA weer toekomstbestendig te maken. We zijn in gesprek gegaan met de heer Rob Vermoet, uitgever van het weekblad Streekbeeld en tevens van de KerkKoerier. Vanaf 1 november 2014 is de 78-ste jaargang van het Tintinnabulum onderdeel gaan uitmaken van Streekbeeld. Het wordt gedrukt in 14.000-voud en gratis huis-aan-huis bezorgd in de hele parochie bij alle huishoudens, die op de brievenbus een sticker hebben die aangeeft dat advertentiebladen welkom zijn. Vanaf deze datum vindt men het vertrouwde Tintin terug ingevouwen in Streekbeeld.

Hoewel het Tintin vandaag de dag een bescheidener plaats in het kerkelijk leven inneemt, hoort het wel heel nadrukkelijk bij onze regio. In 2016 zal het Tintin 80 jaar bestaan! Het behoort daarom tot het erfgoed van onze parochie. Er verdwijnt al zoveel op kerkelijk gebied en daarvan zijn een aantal zaken onvermijdelijk. Maar wat niet mag verdwijnen en wat zelfs alleen maar belangrijker zal worden is de communicatie tussen mensen die nog betrokken willen zijn bij de kerk. We zijn wat dat betreft heel blij met de KerkKoerier, met het Tintinnabulum én met onze website. Alle drie deze media hebben hun voor- en nadelen. Vanwege de frequentie van uitgifte is actualiteit niet het sterkste punt van de KerkKoerier en vanwege het feit dat mensen geabonneerd moeten zijn is het geringe bereik de zwakte van het Tintin. De website geeft een algeheel overzicht van activiteiten en is vooral geschikt om snel iets op te zoeken.

Het parochiebestuur wil dat het Tintin naast de misintenties, actueel nieuws brengt uit de parochie en haar kernen en aandacht schenkt aan het werk van de pastores en vrijwilligers. De berichtgeving wordt aangevuld met verdiepende teksten die passen bij de liturgische kalender. Daarnaast wordt de mogelijkheid geboden worden om tegen vergoeding familieberichten te plaatsen.

Vrijwilligers uit alle kernen zorgen voor het aanleveren van de wekelijkse kerkberichten. Er zijn concrete werkafspraken met alle betrokkenen gemaakt om het Tintinnabulum ‘nieuwe stijl' te kunnen presenteren. We zijn nog op zoek naar mensen die een coördinerende rol in het geheel willen spelen. Het gaat om enkele tussenpersonen die bij toerbeurt de wekelijks ingeleverde (digitale) kopij verwerken en het geheel vervolgens aanleveren bij Streekbeeld. Misschien iets voor u? Laat het ons weten!

Werkgroep doorstart Tintinnabulum
Jaap Klok, Kees van Geloof, Veronique Verdurmen